Το έθιμο αυτό που αποτελείται από ιδιόρρυθμα παραδοσιακά τραγούδια και χορούς της Πασχαλιάς, συναντάται μόνο στη περιοχή μας και αναβιώνει εδώ και αρκετές δεκαετίες πάντα αυτή την ημέρα, την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Η «Αντρομάνα» ξεκίνησε την εποχή της ↴↴↴Τουρκοκρατίας, όπου ήταν ο καλύτερος τρόπος, με τον οποίο οι Δεσκατιώτες περνούσαν τα μηνύματα της λευτεριάς και της επανάστασης με τις αλληγορικές έννοιες των τραγουδιών και μάλιστα με την παρουσία των Τούρκων.
Το έθιμο ξεκινά με τον «τρανό» χορό, ο οποίος στήνεται στην κεντρική πλατεία και αποτελείται από ομάδες χορευτών των είκοσι ατόμων, που χορεύουν σε κύκλους, με αργό ρυθμό, τραγούδια της περιοχής τα οποία τραγουδιόνται μόνο Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Μερικά από τα τραγούδια αυτά αναφέρονται στα χρόνια της σκλαβιάς από τους Τούρκους, όπως το τραγούδι «Τα λειβάδια», τα οποία δεν είναι άλλα από την Ευρώπη και τις «μεγάλες δυνάμεις», από τις οποίες η «Μούλα», η Ελλάδα, περιμένει τη βοήθειά της για να απελευθερωθεί από τον «κατή», την Τουρκία, όπως και οι άλλες «Μούλες», οι χώρες που ήδη είχαν απελευθερωθεί.
Κάτω στα λειβάδια και ως τα λειβαδίτσια
βόσκουν μούλις, βόσκουν κι αριοβόσκουν
κι μια μούλα στέκει, στέκει κι δε βόσκει
κι δεν αριοβόσκει κι άλλις την ρωτούσαν:
«Τι έχεις μούλα μ’ τι έχεις, τι έχεις κι δε βόσκς
τι έχεις κι δε βόσκεις και δεν αριοβόσκ’ς;»
Τι να’ χω η μαύρη μ’ να ’χω, πήραν τουν καλό μ’
πήραν τουν καλό μου παν’ να τουν κριμάσ’ν
παν να τουν κριμάσουν στου κατή τις πόρτις
στου κατή τις πόρτις κι τα παραθύρια.
Ν' ώρα καλή σου Πασχαλιά
Ν' ώρα καλή σου Πασχαλιά
κι πίσου να γυρίσεις
νώπους μας άφκεις να μας βρεις
κι ακόμα κι καλύτερα.
τούτο τον χρόνο τον καλό
τον άλλο ποιος τον ξέρει
για ζούμε για πιθαίνουμε
για σ'άλλον τόπο πάμε.
Στο τέλος του εθίμου χορεύεται η «Ανδρομάνα», ένας χορός που αποτελείται από άνδρες που σχηματίζουν τρία πατώματα, έξι στο πρώτο, πέντε στο δεύτερο-πάνω στις πλάτες των πρώτων και άλλοι τρεις στην κορυφή.
Η ανθρώπινη πυραμίδα που σχηματίζεται, δίνει την ευκαιρία στο χορό να αλλάξει και τους ρυθμούς των τραγουδιών, που από αργούς και λυπητερούς μετατρέπονται σε γρήγορους και εύθυμους. Είναι μάλιστα και η στιγμή που τραγουδιέται το «ώρα καλή σου Πασχαλιά και τώρα και του χρόνου ...», το τραγούδι με το οποίο γίνεται το «κατευόδιο -ξεπροβόδισμα-της Πασχαλιάς».
Η «Ανδρομάνα», σύμφωνα με την παράδοση συμβολίζει την Παναγία, που παρότι αυτές τις ημέρες σωριάστηκε από τον πόνο, διατήρησε μέσα της την ανδρεία, ενώ κατά μια άλλη εκδοχή συμβολίζει επίσης και την Άνοιξη που ξαναγεννιώνται όλα, όπως ανέμεναν το ίδιο οι σκλαβωμένοι Έλληνες να ξαναγίνει με την Ελλάδα.
πηγή: ΕΜΟΔ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου