menu

Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Ο Νοέμβριος στη λαογραφία

-Ο μήνας Νοέμβριος πήρε το όνομά του από το λατινικό novem δηλαδή εννέα (9), γιατί ήταν ο ένατος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου, τον είχαν αφιερώσει στον Ποσειδώνα και γιόρταζαν τα Ποσειδώνια.

-Έχει 30 ημέρες και ως μήνας είναι μυστηριώδης και  ιδιόμορφος γιατί είναι μια περίοδος μελαγχολική, επειδή πλησιάζει ο χειμώνας, αλλά και γεμάτη↴↴↴

αισιοδοξία για τη συγκομιδή, που θα βοηθήσει σε εύκολο ξεχειμώνιασμα.

-Ο αστερισμός της Πλειάδας, δηλαδή η Πούλια, όπως την ονομάζει ο λαός μας, ανατέλλει  στα τέλη Μαΐου και δύει στα μέσα Νοεμβρίου, είναι το ουράνιο σημάδι αυτόν τον μήνα  που οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι οργανώνουν τις δουλειές  τους.

-Αρκετά ονόματα δόθηκαν στο Νοέμβριο όπως:  Βροχάρης (γιατί έχει πολλές βροχές), Ανακατεμένος (από τον άστατο καιρό), Παχνιστής (εξαιτίας της πάχνης), Κρασομηνάς (επειδή τότε άνοιγαν τα καινούρια κρασιά), λέγεται και Σποριάς (μιας κι είναι ο καταλληλότερος μήνας για τη σπορά στα σιτάρια και τα όσπρια), Ξυλευτής (αυτόν τον μήνα οι αγρότες κόβουν ξύλα και τα αποθηκεύουν για να ζεσταίνονται και να κάνουν τις δουλειές τους, τις μέρες του χειμώνα).

-Ο Νοέμβριος ονομάζεται και Άϊ-Ταξιάρχης,  από την γιορτή στις 8 του μήνα των Ταξιαρχών. Την μέρα αυτή πιστεύει ο λαός ότι ο Αρχάγγελος Μιχαήλ γράφει στο τεφτέρι του τις ψυχές που θα πάρει μέσα στο χρόνο. Γι΄ αυτό έλεγαν: ” Σήμερα μην κοιτάζεις δουλειές. Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος σε γράφει στο χαρτί του και παίρνει την ψυχή σου”.

Εργασίες :

-Όργωμα και σπορά δημητριακών και οσπρίων.
-Κόψιμο  ξύλων
-Οι μελισσοκόμοι μεταφέρουν και τοποθετούν τις κυψέλες σε μόνιμες χειμωνιάτικες θέσεις.
-Βασική εργασία είναι το ” ξελάκωμα” στα αμπέλια.
-Αρχίζει το μάζεμα των ελιών, το ευλογημένο λάδι, βασική τροφή της αγροτικής οικογένειας, θα αποθηκευθεί στις “τζάρες” ή στις “λαδούσες” για τις ανάγκες του σπιτιού και για τις οικονομικές ανάγκες.

-Του Αγίου Ανδρέα στις 30 Νοεμβρίου τηγανίζουν “λαλαγγίδες” ή λαγγίτες (τηγανίτες), “για να μην τρυπήσει το τηγάνι”. Από τις λαλαγγίδες έτρωγαν όλοι, η οικογένεια, οι γείτονες και τα ζωντανά του σπιτιού.

- Στις 21 Νοεμβρίου είναι η εορτή του Χριστιανισμού  «ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ». Την μέρα αυτή οι γεωργοί έχουν αργία και τρώνε τα “πολυσπόρια” γι΄ αυτό η γιορτή ονομάζεται “Της Παναγιάς της πολυσπορίτισσας”. Για τα πολυσπόρια  βράζουν λίγους σπόρους από κάθε είδος δημητριακών και όσπριων,  προσθέτοντας σταφίδες, αμύγδαλα, καρύδια και πετιμέζι.



Παροιμίες για τον Νοέμβριο


«Η Πούλια βασιλεύοντας, το μήνυμά της στέλνει. Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους».
«Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές».
«Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες».
 «Ο Αη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει».
«Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είν΄ στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στον κάμπο».
«Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει».
«Όποιος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν θα πάρει».
«Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας».
«Σ’ τσι τριάντα, τ’ Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο».
«Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί».
«Τον Οκτώβρη τα κουδούνια, το Νοέμβρη παραμύθια».

Επιμέλεια: Στέργιος Γ. Παλπάνης


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *