Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου, ανοίγει το Τριώδιο

Σήμερα, Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου, αρχίζει ή ανοίγει το Τριώδιο, καθώς λέμε.

Τι είναι όμως το Τριώδιο;

-Ας αρχίσουμε από ..τα εύκολα που γνωρίζουμε όλοι: Τσικνοπέμπτη, Καρναβάλια, φαγοπότια, γλέντια και ξεφάντωμα. Για τους γηγενείς Κοζανίτες, μασκαραλίκια, μπέντια κι κασμέρια, χορός από το μεσημέρι στα "σουκάκια" και το βράδυ στους Φανούς και στην Πλατεία συνοδεία "μπρε, μπρε, μπρε" επί δεκαήμερον. Και βέβαια, οι εθνικοί τοπικοί "ύμνοι", "του έντικα" κι "τα πιριστέρια", αλλά και τα… sourd games. Το Τριώδιο κατ' αυτόν τον τρόπο, διαρκεί τρεις εβδομάδες και "άσωτο" ολοκληρώνεται την Τρανή Αποκριά μι τουν "Χάσκα".

-Από την Καθαρά Δευτέρα, ενθυμούμενοι όλοι τη θρησκευτική του διάσταση και 

επομένως την έναρξη της Σαρακοστής, "νηστεύουμε" καταναλώνοντας ωκεανούς καλαμάρια, χταπόδια οστρακοειδή καθώς και καζάνια παραδοσιακή φασολάδα αλάδωτη, παπάρα με λαγάνα που την πληρώνουμε χρυσάφι.

-Εν κατακλείδι, που λένε και οι εκθεσιολόγοι, "Τριώδιο" για την κοινή γνώμη σημαίνει "διάχυση", ευθυμία, διασκέδαση.

-Πάμε τώρα στα ..δύσκολα. Πρώτα-πρώτα το Τριώδιο είναι ένα από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας. Από το βιβλίο αυτό, από τη σημερινή Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου έως το Μέγα Σάββατο, οι ιεροψάλτες στον Όρθρο - εκτός Κυριακής- ψάλλουν ύμνους με τρεις ωδές και όχι με οκτώ ή εννέα ωδές…"Ωδές" είναι ομάδες από τροπάρια που ψάλλονται όλα με τον ίδιο "τρόπο". Το βιβλίο αυτό έχει ήδη τοποθετηθεί στα αναλόγια των ναών από τον Εσπερινό του Σαββάτου βάσει συγκεκριμένου τελετουργικού.

-Για τον λόγο αυτό, όλη αυτή η κινητή χρονική περίοδος των δέκα εβδομάδων του λειτουργικού έτους ονομάζεται

-"Τριώδιο", μολονότι οι πιστοί τη διαχωρίζουν σε Τριώδιο, Σαρακοστή και Μεγάλη Εβδομάδα. Σκοπό έχει την κατά το δυνατόν προετοιμασία των Χριστιανών για τον εορτασμό του Πάσχα. Είναι καιρός περισυλλογής, μετάνοιας, νηστείας και προσευχής, όχι μόνο με τη φιλολογική αλλά με τη θεολογική σημασία των όρων. Για τον κοσμικό άνθρωπο το Τριώδιο είναι "καιρός" (ευκαιρία) ευωχίας. Για τον εκκλησιαστικό-λειτουργικό, άνθρωπο καιρός κατάνυξης και πνευματικής ανάτασης. Και κατάνυξη είναι "αμετεώριστος οδύνη ψυχής" λέει ο Ιωάννης της Κλίμακος.Είναι κέντημα ψυχής-από το ρήμα "νύσσω" που σημαίνει "κεντώ,τρυπώ με αιχμηρό μέσο". Είναι ο γλυκός πόνος ψυχής που οφείλεται στην αποδοχή των άστοχων ενεργειών και του θείου ελέους και στην αποβολή της υπερηφάνειας, της αυτοδικαίωσης. Οι πιστοί, πέρα από τις "καθημερινές" ακολουθίες και τα ιερά αναγνώσματα, "αρδεύονται" πνευματικά από τους Κατανυκτικούς εσπερινούς, τις Προηγιασμένες Θείες Λειτουργίες, τα Μεγάλα Απόδειπνα και τον Ακάθιστο Ύμνο.

Ό, τι και αν σημαίνει για τον καθένα μας το άνοιγμα του Τριωδίου, το βέβαιο είναι πως άρχισε η εβδομηνταήμερη πορεία προς Πάσχα. Η Εκκλησία μας καλεί όλους για συμμετοχή στον πνευματικό αγώνα, ανάλογα με "την δύναμιν έκάστου". Όλοι, κλητοί και εκλεκτοί, ακόμα κι αν δεν "σταυρώσωμεν της εγκρατείας τα μέλη", θα σταυρωθούμε ( θ' ανταμώσουμε) στον ίδιο "Γολγαθά" κουβαλώντας ο καθένας τον σταυρό του. Νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες, κοπιώντες ή ράθυμοι, Τελώνες ή Φαρισαίοι, θα γίνουμε λαμπροφόροι συνδαιτημόνες στο Αναστάσιμο τραπέζι.

Ας κάνουμε φιλότιμη έστω προσπάθεια να βιώσουμε την πορεία αυτή Θεοπρεπώς και όχι μόνο πανηγυρικώς.

" Ο Θεός είναι τόσο μεγαλόψυχος, ώστε ξεχνάει τα λάθη και τις παραλείψεις που θα κάνουμε" 

Πηγή: Από το διαδίκτυο https://www.facebook.com/kostas.palpanis