Η εγκατάσταση Ελληνοπόντιων στην Παλιουριά το 1928

Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, το κράτος εγκατέστησε στην Παλιουριά, την περίοδο 1928 - 1938, οικογένειες προσφύγων από τον Πόντο.
Οι πόντιοι της Παλιουριάς που στο σύνολό τους καταγόταν από το Βιλαέτι  (Διοικητική Περιφέρεια) της Σεβάστειας, το Σαντζάκη  (Υποδιοίκηση) της Τοκάτης, του Καζάς Νεοκαισάρειας (Επαρχία), που υπάγονται τα χωριά τους, ↴↴↴ 
Έργιαπα, Φέλ, Ιλεγκέν, Τάχταλι, Κολαγούζ, Σορχούν, Ίσκιλι, Κόζουλου, Εντίκ Πουνάρ, Σέρτζαλου, Ασαρτσίκ Φούντικλι, Σαρή Ταρλά, Τάζου, Φάτσα, Σαφράμπολη και Ντιγιαλμπακίρ.

  Χωρίζονται σε δύο υποκατηγορίες.  Οι  ομιλούντες  την ποντιακή διάλεκτο ( ποντιόφωνοι - ματεντσίδες ) και οι ομιλούντες την τουρκική (τουρκόφωνοι - μπαφρενοί).  Μετεγκαταστάθηκαν από Σταυροδρόμι  Βοϊου Κοζάνης το 1928, από Κοίλα Κοζάνης το 1932 και από Νέα Σεβάστεια Λαγκαδά Θεσσαλονίκης το 1936.  Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στην Παλιουριά και μερικές ακόμη οικογένειες λόγω συγγενικών ή φιλικών δεσμών με τους ήδη εγκατασταθέντες ποντίους.

      Από διασταυρωμένες πληροφορίες, οι ποντιόφωνοι  χριστιανικοί  πληθυσμοί  με προέλευση  την Αργυρούπολη και Νικόπολη, πόλεις με πλούσια μεταλλωρυχεία, συνεπώς και πολλούς μεταλλωρύχους (ματεντσίδες), μετοίκησαν στην ευρύτερη περιοχή της Τοκάτης, τις περιόδους 1827-1836 και 1856-1860, ιδρύοντας πολλά χωριά, με κύρια αιτία την παρακμή των μεταλλείων(ματέν). Οι τουρκόφωνοι χριστιανικοί πληθυσμοί, μετοίκησαν στην περιοχή της Τοκάτης, προερχόμενοι από την Μπάφρα, ιδρύοντας αρκετά χωριά, μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο και ήττα των Οθωμανών (1853-1856). Οι Μπαφρενοί ήταν πολύ πιστοί χριστιανοί και το περίεργο της υπόθεσης ήταν το εξής. Έντονα θρήσκοι, εκκλησιαζόντουσαν  συχνότατα και ενώ η λειτουργία γινόταν στην ελληνική γλώσσα που οι περισσότεροι εξ αυτών δεν γνώριζαν, στο τέλος της λειτουργίας, ο ψάλτης που συνήθως γνώριζε ελληνικά, τους την μετέφραζε. Επίσης ενώ μιλούσαν την τουρκική,  η γραφή τους ήταν ελληνική. 

Νωρίτερα, το  1922-1923, οι Πόντιοι της Δήμητρας Γρεβενών (πρώην Αράπι) είχαν εγκατασταθεί στην Ποντινή των Γρεβενών και το 1925 αποφάσισαν να μετακομίσουν στη γειτονική μας Δήμητρα   επειδή ήταν πιο καλός τόπος.

Οι Πόντιοι της Δήμητρας με τους Ποντίους της Παλιουριάς έχουν άμεση σχέση διότι κατάγονταν από γειτονικά χωριά του Πόντου και γνωρίζονταν μεταξύ τους πριν από τον διωγμό. 

Μόλις πληροφορήθηκαν ότι οι γνωστοί τους Πόντιοι βρίσκονται στη Δήμητρα,   έκαναν αμέσως  μία επιτροπή 4 ατόμων, αποτελούμενη από τους Ιωάννη Κυριαζίδη, Λάζαρο Κυριαζίδη, Χαράλαμπο Κυριαζίδη και Μακρυλάζαρο Κυριαζίδη, όλοι τους συγγενής, και ξεκίνησαν όλοι με τις οικογένειες και την πραμάτεια τους να τους συναντήσουν. Ήρθαν τον Σεπτέμβριο του 1928, φιλοξενήθηκαν ένα βράδυ στη Δήμητρα και πληροφορήθηκαν για τα εδάφη της περιοχής.

Ο κ. Παύλος Πουλατσίδης συγκεντρώνοντας πληροφορίες για την εγκατάσταση των  προγόνων του στην Παλιουριά, στις 10.1.2004 πήρε συνέντευξη από τον Αποστόλη  Αναστασίου  Κατή, 97 ετών, ο οποίος το 1928 ήταν 21 ετών και είχε χαραγμένη στη μνήμη την ημέρα έλευσης των προσφύγων. Και λέει στη συνέντευξή του.

«Τον Οκτώβριο το 1928 εγώ ήμουν 21 χρονών παιδί. Μία ωραία ημέρα κατά το μεσημέρι ακούμε μία μουσική προς την Αγία Κυριακή, τέτοια μουσική για μας ήταν άγνωστη. Από περιέργεια εμείς τα παιδιά του χωριού της ηλικίας μου τρέξαμε, βγήκαμε επάνω στη βίγλα να ιδούμε τι είναι αυτό που ακούγεται. Βλέπουμε ένα περίεργο θέαμα, περίπου 20 κάρα ζεμένα στα βόδια, βαριά φορτωμένα και από πίσω ολόκληρη πομπή περίπου 50 ανθρώπους. Τα κάρα τρίζουν και ουρλιάζουν από την τριβή ξύλου με ξύλου. Κόντευαν οι άξονες από τα κάρα να πάρουν φωτιά από το  πολύ βάρος. Αυτή η μουσική που έκαναν δεν περιγράφεται. Τους περιμέναμε, έκαναν αρκετή ώρα να έρθουν στο χωριό. Ήταν περίπου το απόγευμα μία μέρα του Οκτώβρη. Γέμισε το Μεσοχώρι κάρα και κόσμο από το χωριό που κατέβηκε στο Μεσοχώρι. Μπροστά στον Άγιο Νικόλαο οι πόντιες γυναίκες κατέβηκαν από τα κάρα, πήγαν στην εκκλησία να προσκυνήσουν τον Άγιο Νικόλαο να τους βοηθήσει να περάσουν καλά σε αυτό το καινούργιο χωριό που ήρθαν, εδώ να ζήσουν και οι απόγονοί τους να μην αλλάξουν άλλη πατρίδα. Τα κάρα δεν τα είχαν ξεζέψει ακόμα. Ο Ιωάννης Κυριαζίδης ως πρόεδρος της επιτροπής Ποντίων, ανέλαβε τον λόγο και ζήτησε τον πρόεδρο του χωριού για να συζητήσουν για το δικό τους θέμα. Πρόεδρος του χωριού ήταν ο Ιωάννης    Παλπάνης, πήγαν δύο παιδιά τον φώναξαν, ήρθε τους καλωσόρισε έναν έναν με χειραψία και ευγένεια. Τους ρώτησε, άκουσε τι ήθελαν αυτοί οι άνθρωποι και ρώτησε τους χωριανούς,  τι λέτε ρε παιδιά να τους βάλουμε στο χωριό;  Μερικοί είπαν να πάνε στο Κομμάτι ή στην Αγία Παρασκευή να κάνουν το χωριό τους. Τότε ανέλαβε το λόγο ο Ιωάννης  Κυριαζίδης και είπε:  παιδιά εμείς προ ένα μήνα πήγαμε τα είδαμε αυτά τα μέρη, καλά είναι αλλά από νερό δεν έχει πολύ και χωριό χωρίς νερό δεν γίνεται. Είχαν απόφαση του νομάρχη Κοζάνης ότι στην περιοχή εδώ μπορούσαν να εγκατασταθούν όπου θέλουν και επιθυμία και απόφασή τους ήταν να μείνουν εδώ. Συνεχίστηκαν οι συζητήσεις, ο  Αθανάσιος Τζελέπης είπε να τους κρατήσουμε και πιστεύω ότι θα μας βγει σε καλό. Και αυτοί οι άνθρωποι είναι χριστιανοί σαν κι εμάς. Άνθρωποι ταλαιπωρημένοι που άφησαν την πατρίδα τους, εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να τους ταλαιπωρήσουμε άλλο. Με τη γνώμη του Τζελέπη συμφώνησαν ο Χρήστος Ντατσής, ο Γεώργιος Ζιανός και ο Αναστάσιος Κατής, που αποτελούσαν την επιτροπή του χωριού. Αφού συμφώνησαν πήρε τον λόγο ο πρόεδρος του χωριού Ιωάννης Παλπάνης και απευθυνόμενος στην επιτροπή των Ποντίων τους είπε ότι είναι καλοδεχούμενοι κι έδωσαν τα χέρια.  Τότε ξεπέζεψαν τα βόδια από τα κάρα, και ο πρόεδρος έδωσε εντολή να φέρουν τυρί και ψωμί για φαγητό και τροφή για τα ζώα. Τροφή για τον εαυτό τους είχαν αλλά δεν είχαν τροφή για τα βόδια. Εγώ ο Αποστόλης Κατής και ο Τζελέπης γυρίσαμε το χωριό, μάσαμε καμιά 30 δεμάτια καλαμποκόφυλλα και τα μοίρασαν στα βόδια.

Οι δύο πρόεδροι, Παλπάνης του χωριού και Κυριαζίδης των προσφύγων, έπρεπε να  δώσουν λύσεις στα προβλήματα και το μεγαλύτερο ήταν ο χειμώνας που πλησίαζε. Τότε ο πρόεδρος του χωριού Ιωάννης Παλπάνης είπε στους χωριανούς που ήταν μαζεμένοι στην πλατεία: Να πάρουμε όλοι μας από μία οικογένεια στα σπίτια μας  να περάσει ο χειμώνας και μέχρι να κάνουν δικά τους σπίτια. Κανένας δεν έφερε αντίρρηση  και πράγματι όλες οι οικογένειες βολεύτηκαν στα σπίτια των ντόπιων και πέρασαν τον χειμώνα ευχάριστα.

Μόλις ήρθε το καλοκαίρι η επιτροπή των Ποντίων πήγε στο νομάρχη και ζήτησε μηχανικό να βγάλει το σχέδιο του χωριού, όπως και έγινε. Πήρε ο καθένας το χώρο του και έχτισε την πρώτη του καλύβα και έβαλε την οικογένειά του. Πολλοί ήταν τεχνίτες, μαραγκοί και ήξεραν να δουλέψουν το ξύλο.

Προτίμησαν λένε την Παλιουριά γιατί έμοιαζε πολύ με το τόπο τους που άφησαν στην Τουρκία, ως προς το δάσος αλλά η Παλιουριά έχει και άλλα χαρίσματα όπως έλεγαν έχει τον Αλιάκμονα, έχει λακκώματα, πολλά νερά, καλά χώματα. Εδώ μόνο ο τεμπέλης δεν μπορεί να ζήση και στον πόντιο τεμπέλης δεν ταιριάζει. Αφού τακτοποιήθηκαν στα πρόχειρα καλύβια τους αμέσως άρχισαν να δουλεύουν με σκαπάνια και τσεκούρια ανοίγοντας όπου έβρισκαν κατάλληλο μέρος για να γίνει χωράφι και στη συνέχεια έσπερναν καλαμπόκι, φακές, ρεβίθια κ.ά.

 Τα παραπάνω μου ανέφερε ο κ. Παύλος Πουλατσίδης που έχει καταγράψει τα γεγονότα από πληροφορίες δικών του ανθρώπων και τον ευχαριστώ θερμά..  

Τα παρακάτω αναφερόμενα στοιχεία  άντλησε ο κ. Κώστας Νικ. Κυριαζίδης,     Οικονομολόγος,  Συνταξιούχος Τραπεζικός, μετά από έρευνα, στα αρχεία του Δήμου Δεσκάτης, Γενικά Αρχεία του Κράτους στα Γραφεία Γρεβενών και Κοζάνης  και φυσικά από τους Πόντιους της Παλιουριάς δεύτερης γενιάς.

Ονοματεπώνυμο Πατρώνυμο	Το γένος      γυναικών ή παρατσούκλι ανδρών	Τόπος γέννησης	Έτος γέν.
Από Σταυροδρόμι Κοζάνης 1928
Εκουτσόγλου Σταύρος, Παναγιώτη		Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1900
Εκουτσόγλου Αναστασία	Κυριαζίδη Πέτρ.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1905
Κουτσιαμπακίδης        Αναστάσιος, Στυλιανού			1880
Κουτσιαμπακίδου      Παρθένα	Παπαδοπούλου Αβραάμ		1885
Κυριαζίδης Χαράλαμπος, Γεωργίου	Σκυλιάβας	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1880
Κυριαζίδου Σοφία	Χαλατσίδη Θεο.	΄Ισκιλι  Νεοκαισάρειας	1883
Κυριαζίδης Ιωάννης,  Χαράλαμπου	Τσιόγκας	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1911
Κυριαζίδου Παρθένα	Κερασίδη Γεωρ.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1912
Κυριαζίδης Σπυρίδων, Χαράλαμπου		Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1915
Κυριαζίδης Λάζαρος,  Χαράλαμπου	Κότανος	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1887
Κυριαζίδου Αργυρώ	Σαχινίδη Παν.	Ασαρτσούχ Τοκάτης	1900
Κυριαζίδης Λάζαρος, Κων/νου	Κουτσιάκς	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1897
Κυριαζίδου Συμέλα	Κερασίδη Γεωρ.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1907
Κυριαζίδης Ιωάννης, Κων/νου	Μαρουλαγιάννης	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1898
Κυριαζίδου Ραχήλ	Σεβριόγλου Χ.		1904
Κυριαζίδης Τριαντάφυλλος, Νικολάου	Τριανταφύλτς	Έργιαπα Νεοκαισάρειας
Κυριαζίδου Παρθένα-Σοφία	Υφαντίδου
Κυριαζίδης Κων/νος,  Νικολάου	Μαραγκός	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1893
Κυριαζίδου Σοφία	Μπουρσανίδη Δ	Σορχούν Νεοκαισάρειας	1895
Κυριαζίδης Ιωάννης, Κων/νου	Καλησπέρης	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1900
Κυριαζίδου Μαρία	Παπαδοπούλου	Κολαούς Νεοκ/σάρειας	1910
Μπουρσανίδης Λάζαρος, Δημητρίου		Σορχούν Νεοκαισάρειας	1900
Μπουρσανίδου Δέσποινα	Κουκλίδη Ανασ.	Σορχούν Νεοκαισάρειας	1890
Ναβροζίδης Κων/νος		Έργιαπα Νεοκαισάρειας
Ναβροζίδου Άννα	Αδαμοπούλου	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1895
Παπαδόπουλος Λάζαρος, Γεωργίου	Γαραμάτσιας	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1884
Παπαδοπούλου Μαρία	Ναβροζίδη Π.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1895
Παπαδόπουλος            Τριαντάφυλλος, Κων/νος	Τανέλης	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1904
Παπαδοπούλου        Σταυρούλα	Σαββίδη Βασιλείου		1915
Πουλατσίδης Ιωάννης, Ελευθερίου	Φελής	Φέλ Νεοκαισάρειας	1891
Πουλατσίδου Σοφία	Κυριαζίδη Σάβ.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1895
Παπαδόπουλος Νικόλαος, Κων/νου	Ζαρίφης	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1895
Παπαδοπούλου Δέσποινα	Αδαμίδη Χαρ.	Ίσκιλι  Νεοκαισάρειας	1904
Σοϊλεμπεζίδης Γεώργιος,	Μπακούρας	Τάζου   Νεοκαισάρειας	1912
Σοϊλεμπεζίδου Μαρία	Κυριαζίδη Στυλ.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1911
Σοϊλεμπεζίδης Σάββας		Τάζου   Νεοκαισάρειας	1891
Σοϊλεμπεζίδη Μαρία	Δεμερτσίδη Αν.		1890
Σεβίλογλου Παναγιώτης, Χαράλαμπου		Κολαούς Νεοκ/σάρειας	1890
Σεβίλογλου Σαράντω	Παπαδοπούλου Ιωακ.	Σαφράμπολη	1885
Σεβίλογλου Αβραάμ, Σταύρου		Κολαούς  Νεοκαισάρειας	1907
Σεβίλογλου  Ελπίδα	Κυριαζίδη Π.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1910
Τσολακίδης Λάζαρος, Δημητρίου		Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1886
Τσολακίδου
Τσανεκίδης Ιωάννης,  Γεωργίου		Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1910
Τσανεκίδου Φωτεινή	Χαλκίδη Δημ.	Ασαρτσιούκ Τοκάτης	1914
Από Κοίλα Κοζάνης 1932
Δουβεντζίδης Σταύρος, Γεωργίου		Φέλ Νεοκαισάρειας	1900
Δουβεντζίδου Παρασκευή	Αποστολίδη Στ.	Εντίκ Πουνάρ Έρπαα	1897
Εκουτσίδης Ιορδάνης, Ιωάννη		Φέλ Νεοκαισάρειας	1888
Εκουτσίδη Ειρήνη	Κυριαζίδη Νικ.		1904
Εκουτσίδης Πέτρος,     Ιωάννη		Φέλ Νεοκαισάρειας	1914
Εκουτσίδου Μαρία	Αράπογλου		1912
Καρυπίδης Ιωάννης,    Αναστασίου		Φελ Νεοκαισάρειας	1908
Καρυπίδου Αναστασία	Οκιουζίδη Παν.	Φέλ Νεοκαισάρειας	1908
Παπαδόπουλος            Αναστάσιος, Ιωάννη	Κοτζαναστάς	Φέλ Νεοκαισάρειας	1875
Παπαδοπούλου Ανατολή	Αναστασιάδη Δ.	Φέλ Νεοκαισάρειας	1880
Παπαδόπουλος Γεώργιος, Κων/νου	Ρουσογιώργος	Φέλ Νεοκαισάρειας	1886
Παπαδοπούλου Εύα	Φουντουκίδη Ευ	Φέλ Νεοκαισάρειας	1884
Φουντουκίδης               Χαράλαμπος, Ελευθερίου	Τσαντόγουλους	Φέλ Νεοκαισάρειας	1885
Φουντουκίδου Δέσποινα	Αναστασιάδη Κ.	Σέρτζαλου Νεοκ/ρειας	1895
Φωτιάδης Κων/νος,     Ιωάννη	Τομπούλτς	Σαρή Ταρλά Έρπαα	1900
Φωτιάδου Παρθένα	Τσολακίδη Κων		1909
Φωτιάδης Θεόφιλος,   Ιωάννη	Φιλίκς	Σαρή Ταρλά Έρπαα	1916
Φωτιάδου Σοφία	Παπαδοπούλου	Φέλ Νεοκαισάρειας
Από  Νέα Σεβάστεια Λαγκαδά Θεσσαλονίκης  1936
Αλτιπαρμάκ Λάζαρος, Κυριάκου		Ταζού Νεοκαισάρειας	1890
Αλτιπαρμάκ Δέσποινα	Τσανικίδη Γεω.	Έργιαπα Νεοκαισάρειας	1893
Πουλατσίδης Στυλιανός, Λαζάρου	Ιστίλτς	Ίλεγκεν Νεοκαισάρεια	1890
Πουλατσίδου Σοφία	Λαζαρίδη Παύλ.	Ταζού Νεοκαισάρεια	1895
Σεϊτογλου Κων/νος,    Ανδρέα	Τάχταλος	Τάχταλι Νεοκαισάρεια	1906
Σεϊτογλου Μαρία	Κουτσιάρογλου	Ίλεγκεν Νεοκαισάρεια	1904
Χ’δημητρίου Χρήστος, Αντ.		Φούντικλι Αμάσειας	1912
Χ’δημητρίου Σοφία	Πουλατσίδη Ιω.	Ίλεγκεν Νεοκαισάρεια	1912
Από Έλατο Γρεβενών
Κερασίδης Κων/νος,    Γεωργίου		Έργιαπα Νεοκαισάρεια	1909
Κερασίδου Βικτώρια	Τετή Σάββα	Ντιγιαλμπακίρ	1901
Παπαδόπουλος Χρήστος, Κων/νου	Χριστίκς	Έργιαπα Νεοκαισάρεια	1905
Παπαδοπούλου Μαρία	Κυρτσιλίδη Γεω	Έργιαπα Νεοκαισάρεια	1895
Από  Λακκιά Αμύνταιο Φλώρινας
Ιωαννίδης Λάζαρος, Κων/νου	Γκαρσόντς	Φάτσα	1882
Ιωαννίδου Δέσποινα	Πουλιαρόγλου	Φάτσα	1900
Από Λεύκη Βοΐου Κοζάνης
Λαζίδης Χρήστος,        Ιωακείμ		Σαφράμπολη	1915
Λαζίδου Ελένη	Νικολαϊδη Μιχ.	Σαφράμπολη	1916
Από άλλες περιοχές
Παπαδόπουλος Λάζαρος, Δημητρίου	Κουτσολάζαρος	Κολαούς Νεοκ/σάρειας	1907
Κυρτσιλίδης Ευστάθιος, Γεωργίου		Έργιαπα Νεοκαισάρεια	1911
Χερίδης Ιωάννης,        Νικολάου		Τοκάτης	1908
Χερίδου Γεσθημαντή	Αλπατόγλου Χ.		1910
Παπαδόπουλος            Ευστάθιος, Νικολάου	Μπάρδος	Γιερτσαλού	1880
Παπαδοπούλου Μαρία	Παυλίδη

 Το χωριό, με την έλευση των προσφύγων, απόκτησε ιδιαίτερη φυσιογνωμία, καθώς οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στη μία άκρη του οικισμού δημιουργώντας τη δική τους συνοικία. Αυτό δεν μας εμπόδισε καθόλου ώστε να συνυπάρχουμε αρμονικά, με αποτέλεσμα η Παλιουριά να είναι από τα πρώτα χωριά όπου άρχισαν να παντρεύονται οι νέοι μεταξύ τους. Από τους γάμους προσφύγων και ντόπιων προέκυψε ο σύγχρονος Παλιουριώτης.

Ο πρώτος γάμος, έγινε το 1952, είναι του Χρήστου Κων. Ντατσή  (Καλτέκη) με την Βάσω Κυριαζίδου του Λαζάρου. Την ίδια χρονιά γεννήθηκε και το πρώτο παιδί από τον γάμο ενός ντόπιου και μιας προσφυγοπούλας. Είναι ο Νικόλαος Ζιανός γιος του Γεωργίου Ζιανού του Νικολάου και της  Γεσθημανής Πουλατσίδη του Ιωάννη.

Οι πόντιοι του χωριού μας πρωτοστάτησαν στις γιορτές μνήμης για την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού. Οι ίδοι πρωτοστάτησαν στη δημιουργία του Μνημείου, το οποίο στήθηκε στην πλατεία του χωριού μας, στη μνήμη των 353.000 αδικοχαμένων ψυχών και στις 10.5.2014 έγιναν τα αποκαλυπτήρια. Το μνημείο χρηματοδότησε ο Δήμος Δεσκάτης.  Έκτοτε την ημέρα της Γενοκτονίας (19 Μαΐου) τελείται δοξολογία και επιμνημόσυνη Δέηση. Η χορωδία του Συλλόγου λέει ποντιακά τραγούδια, γεμάτα πόνο και νοσταλγία και ακολουθεί κεντρική ομιλία και στο τέλος προσφέρονται ποντιακά εδέσματα στους παρευρισκομένους. 

-Κεντρικοί ομιλητές, στις μέχρι τώρα εκδηλώσεις υπήρξαν οι εξής:  Γεώργιος Σεβίλογου, συνταξιούχος αξιωματικός του Στρατού (2014), Κων/νος Πουλατσίδης, συνταξιούχος Κτηνίατρος (2015), Γεωργία Κυριαζίδου, Δασκάλα (2016), Φίλιππος Καρυπίδης καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλονίκης (2017) και δρ. Θωμάς Αλεξιάδης, Διδάκτωρ Α.Π. Θεσσαλονίκης (2018).-

Επιμέλεια: Στέργιος Γ. Παλπάνης